آلبوم بیداد
معرفی ردیف های آواز آلبوم بیداد
دستگاه : همايون
گروه عارف و شیدا
سرپرست گروه: پرویز مشکاتیان
همنواز آواز( روی الف): پرویز مشکاتیان
همنواز آواز( روی ب ): استاد بیکچه خانی
سال اجرا: 1361
سال انتشار: 1364
آواز ياران را چه شد؟
غزل حافظ
1 یاری اندر کس نمی بینم یاران را چه شد؟
دوستی کی آخر آمد؟ دوستداران را چه شد؟
جمله اول بیداد
2 آب حیوان تیره گون شد خضر فرخ پی کجاست؟
خون چکید از شاخ گل، ابر بهاران را چه شد؟
جمله دوم بیداد
3 کس نمی گوید که یاری داشت حق دوستی
حق شناسان را چه حال افتاد، یاران را چه شد؟
اشاره به عراق و بیات راجع
4 لعلی از کان مروت برنیامد، سال هاست
تابش خورشید و سعی باد و باران را چه شد؟
عشاق
5 شهر یاران بود و خاک مهربانان این دیار
مهربانی کی سر آمد؟ شهریاران را چه شد؟
عشاق و قرچه
7 گوی توفیق و کرامت در میان افکندهاند
کس به میدان در نیامد، سواران را چه شد؟
جمله اول شوشتری
6 صد هزاران گل شکفت و بانگ مرغی برنخاست
عندلیبان را چه پیش آمد؟ هَزاران را چه شد؟
جمله دوم عشاق فرود به بیداد وشوشتری
8 زهره سازی خوش نمی سازد، مگر عودش بسوخت؟
کس ندارد ذوق مستی، میگساران را چه شد؟
جمله دوم شوشتری
9 حافظ! اسرار الهی کس نمی داند خموش
از که می پرسی که دور روزگاران را چه شد؟
شوشتری فرود به همایون
مشخصات عروضی:
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن
بحر (نام وزن): رمل مثمن محذوف
ﺗﺼﻨﻴﻒ: ﻳﺎﺩ ﺑﺎﺩ
ﻛﻼﻡ: ﺣﺎﻓﻆ
ﺭﻭﺯ ﻭﺻﻞ ﺩﻭﺳﺘﺪﺍﺭﺍﻥ ﻳﺎﺩ ﺑﺎﺩ
ﻳﺎﺩ ﺑﺎﺩ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭﺍﻥ ﻳﺎﺩ ﺑﺎﺩ
ﻛﺎﻣﻢ ﺍﺯ ﺗﻠﺨﻲ ﻏﻢ ﭼﻮﻥ ﺯﻫﺮ ﮔﺸﺖ
ﺑﺎﻧﮓ ﻧﻮﺵ ﺷﺎﺩﺧﻮﺍﺭﺍﻥ ﻳﺎﺩ ﺑﺎﺩ
ﮔﺮﭼﻪ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﻓﺎﺭﻏﻨﺪ ﺍﺯ ﻳﺎﺩ ﻣﻦ
ﺍﺯ ﻣﻦ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻳﺎﺩ ﺑﺎﺩ
ﻣﺒﺘﻼ ﮔﺸﺘﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﻨﺪ ﻭ ﺑﻼ
ﻛﻮﺷﺶ ﺁﻥ ﺣﻖﮔﺬﺍﺭﺍﻥ ﻳﺎﺩ ﺑﺎﺩ
ﮔﺮﭼﻪ ﺻﺪ ﺭﻭﺩ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﭼﺸﻤﻢ ﺭﻭﺍﻥ
ﺯﻧﺪﻩﺭﻭﺩ ﺑﺎﻍﻛﺎﺭﺍﻥ ﻳﺎﺩ ﺑﺎﺩ
ﺭﺍﺯ ﺣﺎﻓﻆ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ ﻣﺎﻧﺪ
ﺍﻱ ﺩﺭﻳﻐﺎ ﺭﺍﺯﺩﺍﺭﺍﻥ ﻳﺎﺩﺑﺎﺩ
آواز عاشق مسكين
غزل حافظ
1 باغبان گر پنج روزي صحبت گل بايدش
بر جفاي خار هجران صبر بلبل بايدش
درآمد همايون (جمله اول)
2 اي دل اندر بند زلفش از پريشاني منال
مرغ زيرك چون به دام افتد تحمل بايدش
درآمد همايون (جمله دوم)
3 رند عالم سوز را با مصلحت بيني چه كار؟
كار ملك است آن كه تدبير تامل بايدش
جمله اول چكاوك
4 تكيه بر تقوا و دانش در طريقت كافريست
راهرو گر صد هنر دارد توكل بايدش
اوج چكاوك جمله دوم
5 با چنين زلف و رخش بادا نظر بازي حرام
هر كه روي ياسمين و جعد سنبل بايدش
بيداد
6 نازها زان نرگس مستانه اش بايد كشيد
اين دل شوريده تا آن جعد و كاكل بايدش
بيات راجع
7 ساقيا در گردش ساغر تعلل تا به چند؟
دور چون با عاشقان افتد تسلسل بايدش
عشاق
8 كيست حافظ تا ننوشد باده بي آواز رود؟
عاشق مسكين چرا چندين تجمل بايدش؟
عشاق فرود به قرچه
مشخصات عروضي:
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن
بحر: رمل مثمن محذوف
آواز دل رميده
غزل حافظ
9 دلم رميده شد و غافلم من درويش
كه آن شكاري سرگشته را چه آمد پيش
قرچه
10 الف و 10 ب چو بيد بر سر ايمان خويش مي لرزم
كه دل به دست كمان ابرويست كافر كيش
10 الف قرچه 10ب رضوي
11 خيال حوصله ي بحر مي پزد هيهات
چه هاست در سر اين قطره محال انديش
حجاز
12 بنازم آن مژه ي شوخ عافيت كش را
كه موج مي زندش آب نوش بر سر نيش
جامه دران
13 ز آستين طبيبان هزاران خون بچكد
گرم به تجربه دستي نهد بر دل ريش
جمله اول كرد بيات
14 به كوي ميكده گريان و سرفكنده روم
چرا كه شرم همي آيدم ز حاصل خويش
جمله دوم كرد بيات
15 نه عمر خضر ماند و نه ملك اسكندر
نزاع بر سر دنيي دون مكن درويش
ابوعطا فرود به عشاق
16 بدان كمر نرسد دست هر گدا حافظ
خزانه يي به كف آر ز گنج قارون بيش
شوشتري فرود به همايون
مشخصات عروضي:
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن
بحر: مجتث مثمن مخبون محذوف
ﺗﺼﻨﻴﻒ: ﺑﺎﻍ ﻧﻈﺮ
ﻛﻼﻡ: ﺳﻌﺪﻱ
ﺁﻧﻜﻪ ﻫﻼﻙ ﻣﻦ ﻫﻤﻲ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻭ ﻣﻦ ﺳﻼﻣﺘﺶ
ﻫﺮﭼﻪ ﻛﻨﺪ ﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪﻱ ﻛﺲ ﻧﻜﻨﺪ ﻣﻼﻣﺘﺶ
ﺑﺎﻍ ﺗﻔﺮﺝ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺲ، ﻣﻴﻮﻩ ﻧﻤﻲﺩﻫﺪ ﺑﻪ ﻛﺲ
ﺟﺰ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﻤﻲﺭﺳﺪ ﺳﻴﺐ ﺩﺭﺧﺖ ﻗﺎﻣﺘﺶ
ﺩﺍﺭﻭﻱ ﺩﻝ ﻧﻤﻲﻛﻨﻢ ﻛﺂﻧﻜﻪ ﻣﺮﻳﺾ ﻋﺸﻖ ﺷﺪ
ﻫﻴﭻ ﺩﻭﺍ ﻧﻴﺎﻭﺭﺩ ﺑﺎﺯ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﻘﺎﻣﺘﺶ
ﻫﺮﮐﻪ ﻓﺪﺍ ﻧﻤﻲﮐﻨﺪ ﺩﻧﻴﻲ ﻭ ﺩﻳﻦ ﻭ ﻣﺎﻝ ﻭ ﺳﺮ
ﮔﻮ ﻏﻢ ﻧﻴﮑﻮﺍﻥ ﻣﺨﻮﺭ ﺗﺎ ﻧﺨﻮﺭﻱ ﻧﺪﺍﻣﺘﺶ
ﺟﻨﮓ ﻧﻤﻲﮐﻨﻢ ﺍﮔﺮ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﻴﻎ ﻣﻲﺑﺮﺩ
ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻪ ﺧﻮﻥ ﻣﻄﺎﻟﺒﺖ ﻫﻢ ﻧﮑﻨﻢ ﻗﻴﺎﻣﺘﺶ
ﻛﺎﺵ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻗﻴﺎﻣﺘﺶ ﺑﺎﺭ ﺩﮔﺮ ﺑﺪﻳﺪﻣﻲ
ﻛﺂﻧﭽﻪ ﮔﻨﺎﻩ ﺍﻭ ﺑﻮﺩ ﻣﻦ ﺑﻜﺸﻢ ﻏﺮﺍﻣﺘﺶ
ﻫﺮﮐﻪ ﻫﻮﺍ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺭﻓﺖ ﺍﺯ ﭘﻲ ﺁﺭﺯﻭﻱ ﺩﻝ
ﮔﻮﺵ ﻣﺪﺍﺭ ﺳﻌﺪﻳﺎ ﺑﺮ ﺧﺒﺮ ﺳﻼﻣﺘﺶ
