آلبوم بیداد

معرفی ردیف های آواز آلبوم بیداد

دستگاه : همايون

گروه عارف و شیدا

سرپرست گروه: پرویز مشکاتیان

همنواز آواز( روی الف): پرویز مشکاتیان

همنواز آواز( روی ب ): استاد بیکچه خانی

سال اجرا: 1361

سال انتشار: 1364

 

آواز ياران را چه شد؟

غزل حافظ

  1 یاری اندر کس نمی بینم یاران را چه شد؟

                                          دوستی کی آخر آمد؟ دوستداران را چه شد؟

جمله اول بیداد

2 آب حیوان تیره گون شد خضر فرخ پی کجاست؟

                                          خون چکید از شاخ گل، ابر بهاران را چه شد؟

جمله دوم بیداد

3 کس نمی گوید که یاری داشت حق دوستی

                                          حق شناسان را چه حال افتاد، یاران را چه شد؟

اشاره به عراق و بیات راجع

4 لعلی از کان مروت برنیامد، سال هاست

                                          تابش خورشید و سعی باد و باران را چه شد؟

عشاق

5 شهر یاران بود و خاک مهربانان این دیار

                                          مهربانی کی سر آمد؟ شهریاران را چه شد؟

عشاق و قرچه

7 گوی توفیق و کرامت در میان افکنده­اند

                                          کس به میدان در نیامد، سواران را چه شد؟

جمله اول شوشتری

6 صد هزاران گل شکفت و بانگ مرغی برنخاست

                                          عندلیبان را چه پیش آمد؟ هَزاران را چه شد؟

جمله دوم عشاق فرود به بیداد وشوشتری

8 زهره سازی خوش نمی سازد، مگر عودش بسوخت؟

                                          کس ندارد ذوق مستی، میگساران را چه شد؟

جمله دوم شوشتری

9 حافظ! اسرار الهی کس نمی داند خموش

                                          از که می پرسی که دور روزگاران را چه شد؟

شوشتری فرود به همایون

مشخصات عروضی:

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن

بحر (نام وزن): رمل مثمن محذوف

ﺗﺼﻨﻴﻒ: ﻳﺎﺩ ﺑﺎﺩ

ﻛﻼﻡ: ﺣﺎﻓﻆ

ﺭﻭﺯ ﻭﺻﻞ ﺩﻭﺳﺘﺪﺍﺭﺍﻥ ﻳﺎﺩ ﺑﺎﺩ 

                                             ‫ﻳﺎﺩ ﺑﺎﺩ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭﺍﻥ ﻳﺎﺩ ﺑﺎﺩ

ﻛﺎﻣﻢ ﺍﺯ ﺗﻠﺨﻲ ﻏﻢ ﭼﻮﻥ ﺯﻫﺮ ﮔﺸﺖ

                                         ‫ﺑﺎﻧﮓ ﻧﻮﺵ ﺷﺎﺩﺧﻮﺍﺭﺍﻥ ﻳﺎﺩ ﺑﺎﺩ

ﮔﺮﭼﻪ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﻓﺎﺭﻏﻨﺪ ﺍﺯ ﻳﺎﺩ ﻣﻦ  

                                        ‫ﺍﺯ ﻣﻦ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻳﺎﺩ ﺑﺎﺩ

                                                 ﻣﺒﺘﻼ ﮔﺸﺘﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﻨﺪ ﻭ ﺑﻼ      

                                                     ﻛﻮﺷﺶ ﺁﻥ ﺣﻖﮔﺬﺍﺭﺍﻥ ﻳﺎﺩ ﺑﺎﺩ         ‫

ﮔﺮﭼﻪ ﺻﺪ ﺭﻭﺩ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﭼﺸﻤﻢ ﺭﻭﺍﻥ   

                                               ﺯﻧﺪﻩﺭﻭﺩ ﺑﺎﻍﻛﺎﺭﺍﻥ ﻳﺎﺩ ﺑﺎﺩ   ‫

‫ﺭﺍﺯ ﺣﺎﻓﻆ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ ﻣﺎﻧﺪ     

                                            ﺍﻱ ﺩﺭﻳﻐﺎ ﺭﺍﺯﺩﺍﺭﺍﻥ ﻳﺎﺩﺑﺎﺩ

 

آواز عاشق مسكين

غزل حافظ

 

 1 باغبان گر پنج روزي صحبت گل بايدش

بر جفاي خار هجران صبر بلبل بايدش

درآمد همايون (جمله اول)

2 اي دل اندر بند زلفش از پريشاني منال

مرغ زيرك چون به دام افتد تحمل بايدش

درآمد همايون (جمله دوم)

3 رند عالم سوز را با مصلحت بيني چه كار؟

كار ملك است آن كه تدبير تامل بايدش

جمله اول چكاوك

4 تكيه بر تقوا و دانش در طريقت كافريست

راهرو گر صد هنر دارد توكل بايدش

اوج چكاوك جمله دوم

5 با چنين زلف و رخش بادا نظر بازي حرام

هر كه روي ياسمين و جعد سنبل بايدش

بيداد

6 نازها زان نرگس مستانه اش بايد كشيد

اين دل شوريده تا آن جعد و كاكل بايدش

بيات راجع

7 ساقيا در گردش ساغر تعلل تا به چند؟

دور چون با عاشقان افتد تسلسل بايدش

عشاق

8 كيست حافظ تا ننوشد باده بي آواز رود؟

عاشق مسكين چرا چندين تجمل  بايدش؟

عشاق فرود به قرچه

مشخصات عروضي:

وزن:‌ فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن

بحر: رمل مثمن محذوف

آواز دل رميده

غزل حافظ

9 دلم رميده شد و غافلم من درويش

كه آن شكاري سرگشته را چه آمد پيش

قرچه

10 الف و 10 ب چو بيد بر سر ايمان خويش مي لرزم

كه دل به دست كمان ابرويست كافر كيش

10 الف قرچه 10ب رضوي

11 خيال حوصله ي بحر مي پزد هيهات

چه هاست در سر اين قطره محال انديش

حجاز

12 بنازم آن مژه ي شوخ عافيت كش را

كه موج مي زندش آب نوش بر سر نيش

جامه دران

13 ز آستين طبيبان هزاران خون بچكد

گرم به تجربه دستي نهد بر دل ريش

جمله اول كرد بيات

14 به كوي ميكده گريان و سرفكنده روم

چرا كه شرم همي آيدم ز حاصل خويش

جمله دوم كرد بيات

15 نه عمر خضر ماند و نه ملك اسكندر

نزاع بر سر دنيي دون مكن درويش

ابوعطا فرود به عشاق

16 بدان كمر نرسد دست هر گدا حافظ

خزانه يي به كف آر ز گنج قارون بيش

شوشتري فرود به همايون

مشخصات عروضي:

وزن:‌ مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن

بحر: مجتث مثمن مخبون محذوف

 

ﺗﺼﻨﻴﻒ: ﺑﺎﻍ ﻧﻈﺮ

ﻛﻼﻡ: ﺳﻌﺪﻱ

 

‫ﺁﻧﻜﻪ ﻫﻼﻙ ﻣﻦ ﻫﻤﻲ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻭ ﻣﻦ ﺳﻼﻣﺘﺶ    

                              ‫ﻫﺮﭼﻪ ﻛﻨﺪ ﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪﻱ ﻛﺲ ﻧﻜﻨﺪ ﻣﻼﻣﺘﺶ

‫ﺑﺎﻍ ﺗﻔﺮﺝ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺲ، ﻣﻴﻮﻩ ﻧﻤﻲﺩﻫﺪ ﺑﻪ ﻛﺲ 

                              ‫ﺟﺰ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﻤﻲﺭﺳﺪ ﺳﻴﺐ ﺩﺭﺧﺖ ﻗﺎﻣﺘﺶ

‫ﺩﺍﺭﻭﻱ ﺩﻝ ﻧﻤﻲﻛﻨﻢ ﻛﺂﻧﻜﻪ ﻣﺮﻳﺾ ﻋﺸﻖ ﺷﺪ 

                                    ‫ﻫﻴﭻ ﺩﻭﺍ ﻧﻴﺎﻭﺭﺩ ﺑﺎﺯ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﻘﺎﻣﺘﺶ

ﻫﺮﮐﻪ ﻓﺪﺍ ﻧﻤﻲﮐﻨﺪ ﺩﻧﻴﻲ ﻭ ﺩﻳﻦ ﻭ ﻣﺎﻝ ﻭ ﺳﺮ 

                          ‫ﮔﻮ ﻏﻢ ﻧﻴﮑﻮﺍﻥ ﻣﺨﻮﺭ ﺗﺎ ﻧﺨﻮﺭﻱ ﻧﺪﺍﻣﺘﺶ

‫ﺟﻨﮓ ﻧﻤﻲﮐﻨﻢ ﺍﮔﺮ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﻴﻎ ﻣﻲﺑﺮﺩ       

                            ‫ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻪ ﺧﻮﻥ ﻣﻄﺎﻟﺒﺖ ﻫﻢ ﻧﮑﻨﻢ ﻗﻴﺎﻣﺘﺶ

‫ﻛﺎﺵ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻗﻴﺎﻣﺘﺶ ﺑﺎﺭ ﺩﮔﺮ ﺑﺪﻳﺪﻣﻲ       

                                ‫ﻛﺂﻧﭽﻪ ﮔﻨﺎﻩ ﺍﻭ ﺑﻮﺩ ﻣﻦ ﺑﻜﺸﻢ ﻏﺮﺍﻣﺘﺶ

ﻫﺮﮐﻪ ﻫﻮﺍ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺭﻓﺖ ﺍﺯ ﭘﻲ ﺁﺭﺯﻭﻱ ﺩﻝ  

                                 ‫ﮔﻮﺵ ﻣﺪﺍﺭ ﺳﻌﺪﻳﺎ ﺑﺮ ﺧﺒﺮ ﺳﻼﻣﺘﺶ

 

آلبوم نوا

معرفی ردیف های آواز آلبوم نوا

دستگاه: نوا و مركب خواني

گروه عارف

تار و بم تار : منصور سینکی

تنبک: ارژنگ کامکار

محمد فیروزی: بربط

جمشید عندلیبی: نی

اردشیر کامکار: کمانچه و قیچک

بیژن کامکار: دف

پرویز مشکاتیان: سنتور

همنواز آواز: محمد موسوی

سال اجرا: 1361

سال انتشار: 1365

 

آواز: اهل عشق

غزل: سعدي

1 بگذار تا مقابل روی تو بــــــــــگذريم                        دزديده در شمايل خوب تو بنگريم

  درآمد نوا

2 شوقست در جدايی و جورست در نظر                      هم جور به که طاقت شوقت نياوريم

جمله اول گردانیه و تحریر نغمه

6 روی ار به روی ما نکنی حکم از آن توست               بازآ که روی در قدمانت بگستريم

عشاق و قرچه

4الف/4ب ما را سريست با تو که گر خلق روزگار                     دشمن شوند و سر برود هم بر آن سريم

4الف گَوشت و فرود به نوا 4ب بیات راجع

3و 5 گفتی ز خاک بيشترند اهل عشق من                    از خاک بيشتر نه، که از خاک کمتريم

3 جمله دوم گردانیه و نغمه 5 اوج بیات راجع

7 ما با توايم و با تو نه ايم اينت بلعجب                        در حلقه ايم با تو و چون حلقه بر دريم

جمله اول رضوی

8 نه بوی مهر میشنويم از تو ای عجب                        نه روی آن که مهر دگر کس بپروريم

جمله دوم رضوی

9 از دشمنان برند شکايت به دوستان                          چون دوست دشمنست شکايت کجا بريم

جمله اول سلمک

10 ما خود نمیرويم دوان در قفای کس             آن میبرد که ما به کمند وی اندريم

جمله دوم سلمک

11 سعدی تو کيستی که در اين حلقه کمند                     چندان فتاده اند که ما صيد لاغريم

فرود در شور

مشخصات عروضی

وزن: مفعولُ فاعلات مفاعیلُ فاعلن

بحر: مضارع مثمن اخرب مکوف محذوف

 

آواز :حكايت دوست

غزل : سعدي

1 ما گدايان خيل سلطانيم                  شهربند هوای جانانيم

                                   نهفت

2 بنده را نام خويشتن نبود                هر چه ما را لقب دهند آنيم

                                   نهفت

3 گر برانند و گر ببخشايند               ره به جای دگر نمیدانيم

                                   نهفت

4 چون دلارام میزند شمشير             سر ببازيم و رخ نگردانيم

                                   نهفت

5 دوستان در هوای صحبت يار         زر فشانند و ما سر افشانيم

                                   نهفت

6 هر گلی نو که در جهان آيد            ما به عشقش هزاردستانيم

                                  عشاق

7 تنگ چشمان نظر به ميوه کنند        ما تماشاکنان بستانيم

                                   رهاب(فرود با تحریر بسته نگار)

8 تو به سيمای شخص مینگری         ما در آثار صنع حيرانيم

                                   گردانیه

9 هر چه گفتيم جز حکايت دوست      در همه عمر از آن پشيمانيم

                                   درآمد ابوعطا

10 سعديا بی وجود صحبت يار         همه عالم به هيچ نستانيم

                                   درآمد ابوعطا

مشخصات عروضی

وزن: فعلاتن مفاعلن فاعلاتن مفاعلن فعلن

بحر: خفیف مسدس مخبون محذوف

آواز جور يار

غزل سعدي

1 الف/1ب غم زمانه خورم يا فراق يار کشم     به طاقتی که ندارم کدام بار کشم

                                   1الف درآمدی بر بیات ترک 1ب قطار

3 نه قوتی که توانم کناره جستن از او              نه قدرتی که به شوخيش در کنار کشم

                                                    قطار

2 نه دست صبر که در آستين عقل برم            نه پای عقل که در دامن قرار کشم

                                                    قطار

4 چو میتوان به صبوری کشيد جور عدو         چرا صبور نباشم که جور يار کشم

                                                جامه دران

5 شراب خورده ساقی ز جام صافی وصل       ضرورت است که درد سر خمار کشم

                                                رهاب

6 گلی چو روی تو گر در چمن به دست آيد       کمينه ديده سعديش پيش خار کشم

                                          رهاب ورود به سه گاه

مشخصات عروضی

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن

بحر: مجتث مثمن مخبون محذوف

آواز دوبيتي

كلام باباطاهر

7 الهي آتش عشقم به جان زن            شرر زان شعله ام بر استخوان زن

8 چو شمعم برفروز از آتش دل         در آن آتش دلم پروانه سان زن

                                   7 و 8 جمله های اول و دوم درآمد سه گاه

9 هزاران غم به دل اندوته ديرم         به سينه آتشي افروته ديرم

                                   مویه

10 به يك آه سحرگاه از دل تنگ       هزاران مدعي را سوته ديرم

                                   فرود به نوا

مشخصات عروضی

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن

بحر: هزج مسدس محذوف

ﺗﺼﻨﻴﻒ: ﺟﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ

ﻛﻼﻡ: ﻣﻮﻻﻧﺎ

  ‫ﺟﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ! ﺩﻭﺵ ﻛﺠﺎ ﺑﻮﺩﻩﺍﻱ     ﻧﻲ ﻏﻠﻄﻢ، ﺩﺭ ﺩﻝ ﻣﺎ ﺑﻮﺩﻩﺍﻱ

   ‫ﺩﻭﺵ ﺯ ﻫﺠﺮ ﺗﻮ ﺟﻔﺎ ﺩﻳﺪﻩﺍﻡ      ﺍﻱ ﻛﻪ ﺗﻮ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﻭﻓﺎ ﺑﻮﺩﻩﺍﻱ

   ‫ﺁﻩ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺩﻭﺵ ﭼﻪ ﺳﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩﺍﻡ    ﺁﻩ ﻛﻪ ﺗﻮ ﺩﻭﺵ ﻛﻪ ﺭﺍ ﺑﻮﺩﻩﺍﻱ

‫   ﺭﺷﻚ ﺑﺮﻡ ﻛﺎﺵ ﻗﺒﺎ ﺑﻮﺩﻣﻲ         ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﺁﻏﻮﺵ ﻗﺒﺎ ﺑﻮﺩﻩﺍﻱ

          ‫ﺯﻫﺮﻩ ﻧﺪﺍﺭﻡ ﻛﻪ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﺗﻮ ﺭﺍ           ‫ﺑﻲ ﻣﻦ ﺑﻴﭽﺎﺭﻩ ﻛﺠﺎ ﺑﻮﺩﻩﺍﻱ       

‫         ‫ﻳﺎﺭ ﺳﺒﮏ ﺭﻭﺡ! ﺑﻪ ﻭﻗﺖ ﮔﺮﻳﺰ       ﺗﻴﺰﺗﺮ ﺍﺯ ﺑﺎﺩ ﺻﺒﺎ ﺑﻮﺩﻩﺍﻱ       

            ‫ﺑﻲ ﺗﻮ ﻣﺮﺍ ﺭﻧﺞ ﻭ ﺑﻼ ﺑﻨﺪ ﮐﺮﺩ      ﺑﺎﺵ ﮐﻪ ﺗﻮ ﺑﻨﺪ ﺑﻼ ﺑﻮﺩﻩﺍﻱ         ‫

‫ﺁﻳنهء ﺭﻧﮓ ﺗﻮ ﻋﻜﺲ ﻛﺴﻲ ﺍﺳﺖ      ﺗﻮ ﺯ ﻫﻤﻪ ﺭﻧﮓ ﺟﺪﺍ ﺑﻮﺩﻩﺍﻱ       

‫ﺭﻧﮓ ﺭﺥ ﺧﻮﺏ ﺗﻮ ﺁﺧﺮ ﮔﻮﺍﺳﺖ         ﺩﺭ ﺣﺮﻡ ﻟﻄﻒ ﺧﺪﺍ ﺑﻮﺩﻩﺍﻱ          

 ﭘﺎﻛﻲ ﻭ ﻫﻤﺮﻧﮓ ﺑﻘﺎ ﺑﻮﺩﻩﺍﻱ    ‫ﺭﻧﮓ ﺗﻮ ﺩﺍﺭﻱ، ﻛﻪ ﺯ ﺭﻧﮓ ﺟﻬﺎﻥ

آلبوم خلوت گزيده

معرفی ردیف های آواز آلبوم خلوت گزيده

دستگاه : شور

سرپرست گروه: استاد فرامرز پایور

تار: استاد جليل شهناز

سنتور: استاد فرامرز پايور

تنبك : استاد محمد اسماعيلي

كمانچه : استاد اصغر بهاري

ني : استاد محمد موسوي

سال اجرا: ۱۳۵۹

سال انتشار: ۱۳۷۱

 

 

تصنيف : بخت خفته

كلام : حافظ

 

مزرع سبز فلک دیدم و داس مه نو

یادم از کشته خویش آمد و هنگام درو

گفتم ای بخت بخسبيدی و خورشید دمید

گفت با این همه از سابقه نومید مشو

گر روی پاک و مجرد چو مسیحا به فلک

از فروغ تو به خورشید رسد صد پرتو

تکیه بر اختر شب گرد مکن کاین عیار

تاج کاووس ربود و کمر کیخسرو

گوشوار زر و لعل ار چه گران دارد گوش

دور خوبی گذران است نصیحت بشنو

چشم بد دور ز خال تو که در عرصه حسن

بیدقی راند که برد از مه و خورشید گرو

آسمان گو مفروش این عظمت کاندر عشق

خرمن مه به جوی خوشه پروین به دو جو

آتش زهد و ریا خرمن دین خواهد سوخت

حافظ این خرقه پشمینه بینداز و برو

 

 

آواز : خلوت گزيده

غزل : حافظ

 

خلوت گزیده را به تماشا چه حاجت است      چون کوی دوست هست به صحرا چه حاجت است

درآمد شور

جانا به حاجتی که تو را هست با خدا       کآخر دمی بپرس که ما را چه حاجت است

تحرير عاشق كش ، سلمك

ای پادشاه حسن خدا را بسوختیم         آخر سؤال کن که گدا را چه حاجت است

 

ارباب حاجتیم و زبان سؤال نیست     در حضرت کریم تمنا چه حاجت است

تحرير شهناز ، قرچه

محتاج قصه نیست گرت قصد خون ماست      چون رخت از آن توست به یغما چه حاجت است

رضوي

جام جهان نماست ضمیر منیر دوست     اظهار احتیاج خود آن جا چه حاجت است

حسيني

ای مدعی برو که مرا با تو کار نیست       احباب حاضرند به اعدا چه حاجت است

بزرگ

 

آن شد که بار منت ملاح بردمی                گوهر چو دست داد به دریا چه حاجت است

سلمك ، فرود

 

ای عاشق گدا چو لب روح بخش یار            می‌داندت وظیفه تقاضا چه حاجت است

 

حافظ تو ختم کن که هنر خود عیان شود           با مدعی نزاع و محاکا چه حاجت است

 

 

مشخصات عروضي  :

وزن: مفعول فاعلات مفاعيل فاعلن

بحر: مضارع مثمن اخرب مكفوف محذوف

 

تصنيف : اي آمان

كلام : عارف قزويني

 

 

ﺍﻱ ﺍﻣﺎﻥ ﺍﺯ ﻓﺮﺍﻗﺖ ﺍﻣﺎﻥ

ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺯ ﺍﺷﺘﻴﺎﻗﺖ ﺍﻣﺎﻥ

ﺍﺯ ﻛﻪ ﮔﻴﺮﻡ ﺳﺮﺍﻏﺖ ﺍﻣﺎﻥ

ﺍﻣﺎﻥ ، ﺍﻣﺎﻥ ، ﺍﻣﺎﻥ، امان

ﭼﺸﻢ ﻟﻴﻠﻲ ﭼﻮ ﺑﺮ ﻣﺠﻨﻮﻥ ﺷﺪ

ﺩﻝ ﺯ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺍﻭ ﭘﺮ ﺧﻮﻥ ﺷﺪ

ﺧﻮﻥ ﺷﺪ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﺩﻝ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺷﺪ

‫ﺍﻣﺎﻥ، ﺍﻣﺎﻥ، ﺍﻣﺎﻥ، ﺍﻣﺎﻥ

ﻋﺎﺭﻑ ﻭ ﻋﺎﻣﻲ ﺍﺯ ﻣﻲ ﻣﺴﺘﻨﺪ

ﻋﻬﺪ ﻭ ﭘﻴﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﺳﺎﻏﺮ ﺑﺴﺘﻨﺪ

ﭘﺎﻱ ﺧﻢ ﺗﻮﺑﻪ ﺭﺍ ﺑﺸﻜﺴﺘﻨﺪ

ﺍﻣﺎﻥ، ﺍﻣﺎﻥ، ﺍﻣﺎﻥ، ﺍﻣﺎﻥ